Вы здесь

Юнета паднанана’’ табадавы серм’ минредм’’

Носиндалава ирий’ пудана’’ толыркана Саля’хардахана паднана’’ ненэцие’’ ма’’лёва ваераӈгу’’. Финно-угорский тензхад’ перена’’ ханярина илена’’, паднава’’ серм’ пэртя’’ ненэця’’ ӈобкана ма’’лась хэвхы округхана ӈоб’няд миндя’’ серудо’ таслабгу’’. Паднава серм’ Матрёна Ивановна Талеева ӈод’ хорпасьтыда, пыда падвыда толабасьтына’’. Тарця паднанина ӈод’ тамбир’ конференциян’ тэворпато’ сава ӈэӈгусь. Паднава серкана тарана ӈока ӈамгэм’ намдгуць.

Сава юнм’ сертабада

Хусувэй хибярим’ я’ ниня сертавы сермнанда ненэця’’ тенеӈгудо’. Хибяри сава юнм’сертавада ханяримна вы’ яна’’ тавна мер’ ханта. Ӈока по’’ ваера’’, ханзер’’ мань хар’’н вы’яханан’ школаханан’ манзарадм’. Манзъяханан’ няпэй хибярин’саць ӈока, ненэй сава хибяри ӈудан’таркахана толава пир’’.

Саць сахарамбада сава нядан’ ӈока по’’ Прокопий Андреевич Явтысойм’ толабидм’. Нюртей по школан’ манзараванзь тоба’’ан, пыда мале таняна физкультурам’ тохоламбада тохолкодаӈэ манзаравысь. Пыда – ӈацьмбой, ябтако, сёнзя сава, илебядёда ненэй ненэцянзь. Манзъяхананда ӈацекы’’ поӈгана сибитяковна санарцеты, сюрберцеты, ярколасьты. Ӈацекы’’ мандэлмана’ хэвхананда сюрсеты’’, тохолкодадо’ cиддо’ хано’нимня санарць, мертёвна сюрберць, тубкам’ моёпа, тынзяӈгана яркола нидав’’ тохоламбю’’. Саць тарана сер’программам’ «Национальные виды спорта» та’мальӈгана сертавысь. Тамна тикы по’ мальӈгана Прокопий Андреевич ӈацьмбой ненэцие’’тарава’ «Хаяр’’» коллективан’ тараванзь, падвыды толабаванзь ядэрцеты. Маня’’ пысамбасьтыва’’, нява’’ тарабата лата’нимня тиртараха ӈэсьты, ӈэда ӈоб’’нэсэнзядараха’, няновна ӈэхэюда пэбсанаӈгуху’, лаханабта вадада тэдта, сёда хорнаӈгу. Ӈацьмбойӈэ таранаӈэ сидна’’ саваривна табадамбсеты.

Нина’’ манэць майбасьтыва’’

Марад’ помна ядбана теневана нина’’ манэпана майбсетына’’, няха’’на хэтувндава ӈока ӈэсьты. Ӈоб’’ мэва Вэрэй хадаком’ ядэбтадм’, пыда нян ма: – Прокопий Андреевич сидна’’ ма’’лаван харва, спектакль’ сценарийм’ падвы, тикым’ вадета. Ненэцие’’ театрм’ сертаванзь мэ. Маня’’ артиства’’ ӈэӈгува’’, спектакльхана сянакодава’’, хусувэна’’ харта вадида ӈэӈгу’’. Пыдар тоин’’, школахана тохолкода’ нид’’, ненэця’вадам’ теневани’ ханьид’’, ӈацекы’’ ӈод’’ турӈая’’, хибя харвана ӈобтарем’ спектакльхана сянакода’’, нерня’ харвабта инзелея’’, сырӈая’’. Ненэця’ вадам’ теневанахат хар’’на’’ вадахана тоходанӈгу’’.

Ёнар’’ хасуюнар’’ сидндет ю’’ хусуюдемдей похона нюртей ненэцие’’ театр’ «Тэдарма» ӈадимя. Маймба репетицияха’’на ядсетыва’’. Мал’’ маня’’ выӈгана вадёвэва’’, ӈадьбянда нянана’’ сянакоб’’ сиби, хар’’на’’ вадина’’ сававна теневысьтына’’. Ханяӈэна, ӈацекэдрев, исемзетыва’’, сюрбеласьтына’’. Ёнар’’ хасуёнар’’ хасуюр’’ няхарамдэй похона нюртей мэва Норвегия’ ян’ «Тэдарма»’ театрва’’ ӈэдарёрӈась. Хар’’на’’ культурава’’, вадава’’ минреваць. Маньзьван нянан таняӈы хибяри’’ илева саць пысакабтысь, ёльце сававна таняӈы иленя’’ илевы’’. Саами’ театр’ артист’’ няна’’ харто’ спектакльмдо’ манэлабтаць.

Ида’ пилибт’ няркнасьты

По’’ мер’’ ваеӈга’’, ӈацекы’’ ӈарма’’, маня’’ похо’’мэна хибяриӈэ’ хаява’’. Тарем’ ӈод’’ Прокопий Андреевич манзъяси’’ нись ӈамдё’’, паднаванда’ хавна ида’ пилибт’’ хар’’на’’ ненэця’вадавнана’’ няркнасьты. «Ясавэй»’ ассоциацияна’’ вице – президент ӈэбта ӈока нян манзьты: – Ӈацекына’’ харто’ вадамдо’ юрванзь мэдо’’. Теда’ пыдар тарана серм’ пян’’, ненэця’ вадан’ ӈацекыд’’ тохоламбид’’. Тикы саць сава, ӈацекыд’’ янамбовна ненэця’ вадавна падна тохоламбан’’. Нерня’ нюдякоця рассказкоця, стихкоця ӈацекыд’’ падбая’’, харт ӈо’’ ненэця’ вадавна падна’’, луца’ вадавна паднана’’ ӈока’’. Литературно – творческой группан’ «Суюкоцян’» ӈацекыт падвы тамбан’’, пуна «Пунушка»’ журналхана падвыдо’ ӈадимда’’. Урокханат ӈацекыт’ ня толамбида’’, ӈацекыд’’ падвэхэту майбаӈгу’’, тамна саваркавна паднаван харвангу’’.

Нензя’ юнета паднанана’’ вадида тарем’ ӈэвы’’, округна’’ тавна ӈацекына’’ падна’’ пядо’’, падвыдо’ журналкана ӈадимсеты’’. Мань тохоламбада ӈацекын’ «Пунушка»’ журналм’ ӈудахато’’ ня’’амбато’’, нито’’падвэхэто’’ пысамбасьты’’, сидяӈгаха’’на теневанидо’ манэпато’’, саць маймбасьты’’. Холгов’няюд тобэй’’ ӈацекы’’ ӈопой журналхана харто’ ӈэсындо’ сидяӈгм’ мэнэӈа’’, хусувэй урокхана тикы журналм’ манэманзь ханьзьтыдо’’, ӈопой вададо’’: – Тюку мань хардув, тюку Антип’ харад, тюку вертолет ӈамдэлава.

Юната паднанахана’’ паднанахана тарця стихотворениям’ мань пададамзь:

Сахарамбада нява’’!

Вы’ яханана’’

Юнета паднанам’

Нюдя яхананд’

Ӈарка ян’ ӈо’’,

Норвегия’ ӈэсонд’

Юн’’ тэворӈа’’.

Ӈока толасетын.

Мюсерма недар’’

Ихинян’ ӈа.

Тохолкодадан

Сит нюмдебибидм’.

Темд’ нерня’’

Ябда иле’’.

Едя’’ нёя’’ хомбю’’

Сит нёя’’ хомбю’’

Хаер’’ сэвдарев

Ӈэрм’ нумгидарев

Сидна’’ майбтамбю’’.

Ясавэйдарев

Сидна’’ вадламбю’’!

Ӈарка паднана’’ падвы литература’ урокха’’на ӈацекы’’ын’ ня толамбасьтына’’. Ненэця’ вада урокха’’на паднасьтыва’’. Теда’ ненэця’ вадавна лаханана’’ ӈацекы’’ саць тяню’’, урокха’’на словарьм’ мэць манзарасьтыва’’.

Вы’ яна’’ хибяри’’, хар’’на’’ вадавнана’’ ӈацекыта’ ня лаханокосетыда’’. Ненэй вадакова’’ вы’ яханана’’ хусувэй ӈэсыхына соя, ӈоб’’ нерня’ вадава’’ минрехэва’’.

Мань вадав’

Вы’ ян’ нимня

Вадин’ пенёя’’.

Харп’тарев

Тэри’’ харпарӈая’’.

Ӈэрм’ мерцяхад,

Сата хадхад

Вадав са’’ӈая!

Вы’ ян’ инд’’

Вадам’ минрена

Нув’ ня тэвымд’’.

Хар’’на’’ вадава’’

Ненэй вадава’’

Ханярина мэбна’’

Нива’’ юрӈгу’’!