Вы здесь

« Вы’ сейхана» хыно’’тава’’

Маханяд’ нябимдей Елена Уфимцева

Ваеравы си’’ивхана округна еркы маркана хуркари’’ ма’’лёва’’ таняць. Няръяна маркана сян’’ яля’’ ямбан нюртей ӈэрм’ тенз’’ ненэцие’’ ила’ нямна хамандавы кинофестиваль’ миӈась, тикахад’ ты’’пэртина’’ сянакова ваерась, ӈармбэй хибярина ма’’люрӈаць.

Ханярид’ товы’’ мядондина’’ ӈокаць. Хэвхы округ’ еркы маркад’ Елена Хабиевна Уфимцева турӈась. Пыда няюв’ тарця лаханавав’танясь.

Уфимцева: – Мань’ нябимдей тюкохона мэдм’ ӈэдалёрмахана, хэбидя яляхана ӈод’ нябимдэй мэдм. Ёльце’ сава, сейхана сава – нянэй ненэця’’ ӈобт’ ма’’лы’’, мэкад’. Тикахад’ ӈани’ я’ тэнз’’ ненэця’’ маня’’ илебцова мание’’, ханзер’’ маня’’ илева’’, культурава’ хурка, сёна’’ хурка, ханзер’’ ненэця’’ ӈэдалёрӈа’’, ныхы’’дарӈа’’. Тарцям’ мание, идо’ саву’’ворӈа’’. Вэва идо’ танябнанда, тикадо’ тарцям’ маниесь хан’’ӈа’’!

Корр: Тюкохона мэсь нянэй ненэцие’’ хомбинась, поӈгнандо’ теневана’’, ехэрана’’ ненэця’’ ӈэдакы, лахарёда’’ таняць, ӈамгэ’ нямна нида’’ хонрамбида’’?

– Маня’’ тына’’ нямна ива’ ибедорӈава’’, тэкоцякуна’’ тюку по’ мал’’ мэда’’, тына’’ хаӈга’’, Ямал’ няна ӈэбнанда ӈо’’, тюку яхана ӈо’’ тарця танядарха’’. Сэр’’ по’нив’ ӈа’’. Ся’’ня’’ яда саламбаӈэ’ ханимя’’, тикы нимня сыраӈэ’ тондада, тикахад’ тикы’ сыра нимня ӈани’ саламбаӈэ’ хая’’, тикахад’ саламба’ нимня ӈани’ сыра. Няхар’’ енор’’ саламбаӈэ’ тондадава’’ ӈани’’. Тына’’ ӈаврадо’ тянё’’, тобдо’ вомдаби’’ма’’, ӈэдо’ мальӈга’’ма’’. Маян’ ненэциена еримя’’. Маня’’, нянэй ненэцяӈэ’’, тэхэд’ нивам’’ иле’’. Ӈодьбянда тына’’ нямна ива’ пилибт’ ядэрӈа’’. Тэхэна’’ вэва, нянана’’ ӈани’ саць вэва.

Корр: Тюку яля’ хыно’’ӈанась, пыдар’ сёмд’ маня’’ хибярина ӈани’ намда’’, пыдара’’ яхананда харта группара таня – ханзер’ манзарада’’?

– Маня’’ яханана нянэй ненэця’’ ӈобкана ма’’люрӈа’’- ӈарка хибяри’’, студентна’’. Теда сидя юкад’ ва’’ӈа’’ таӈок студент’’ турӈа’’, поӈгнандо’ не’’ ӈацекы’’, хасава’’ ӈацекы’’. Малӈэ’ вадамдо’ теневадо’, някуна’’ харто’ турӈа’’. Тякувахана пюрцетына’’ ӈацекэдава’’, ханяӈэр’ вуни’ харваӈгу’’. Тедахова харто’ някуна’’ турӈа’’. Нянэй ил’ нямна сёна’’ мэ’’ӈава’’, сюдбабц’’ ӈэдакы’’, ӈацекы’’ нюкубц’’ ӈэдакы’’, ябе’’ сё’’ ӈэдакы’’, мал’’ нянэй ненэця’’ сё’’. Тикахад’ авторский сё’’ таня’’ма’’, Татьяна Лар падвы сё’’ таня’’ма’’ ненэця’’ ил’ нямна ӈэда’’ cё’’. Тикы’ хавна ӈацекына мал’’ тара’’, хар’’на’’ харвабцова’ сертамбива’’ – ханзер’’ не’’ мэетасеты’’, ханзер’’ пенам’ вэнпи’’ –тикы’ нямна тарабцона’’ ӈа’’. Тикахад’ ӈацекы’’ сянакосьтынё’’ лорцэхэна’’. Масьтынё’’: лорцэй, лорцэй питов’, ной’ питов’. Тарця сянакубць ӈани’ тарабцоӈэ’ сертаваць. Мято’ табур’’ наволпи’’ма’’, тикым’ ӈани’ тарабцоӈэ’ сертаваць. Тикахад’ мэета’’ма’’, хуркари’’ ӈаву’’ манэ’’лабтабива’’. Теда тамна ёртина’’ танеӈгу’’ма’’. Ӈули’’ ӈока сертавндава’’. Татьяна Лар руководительтана’’ толы’’, пыда ӈацекы’’ сё’’ мэць’ тохолаби. Мань’ ӈани’ ӈацекыни’’ тара’’ тохолабин’. Ӈобкана ини’ ядэрӈа’’ма ханзер’’ манзарась, ӈобкана серуни’ сертабинима’’. Тарем’ сертабими’, нянэй ненэця тарабцом’ иланда нямна манэ’’та’’ ӈани’ ихинянда сава ӈэбнанда.

Ненэця’’ масьты’’: сёкоцяра няно’’ сава, сеювна хан’’ӈа’’. Группара’ няно’’ сава, масьты’’. Сейна’’ юртьембида. Тарця вади’’ намдурць, манзараварин’ харваӈгун’. «Вы’ сей» маня’’ группава.

Корр: Ханямна ӈэдалёрцетыда’’?

– Нямэркахана ӈацекына’’ пеля Татьяна Лар ня Аляскан’ ядэрӈаць. Таняна Арктический сянакова миӈаць. Тикы’ хавна хар’’на’’ явнана’’ ӈэдалёрӈава’’, тикахад’ Москва’ ӈэдакы, Пермь’ нямна ӈэдакы, Тасу’ я’нямна, Гыда’нямна, Надым’ нямна, ти’ тарем ядэрӈава’’. Ӈани’ пареӈгода явна ядэрӈава’’- Франция’ ӈэдакы, Норвегия’, Аляска’, Швецария’ ӈэдакы. Ханяримна ядэрӈава’’.

Корр: Маня’’ яханана ӈод’ хуркари’’ фольклорный фестиваль’’ танесеты, сяӈгова’’ «Вы’ сей» тюкон’ тобнанда сава ӈэӈгусь?

– Сава нив’ӈа’’ ӈани’’, валакада ӈока еся’’ нив’ тара’’ нянана’’, группава ӈарка ӈэ’’нив’’. Юд’ мян ненэцяӈэ’’ товэва’’ ӈэбнана’’ тикахартана сава ӈэӈгусь. Енаӈгува’’, маси’’ сяӈгова тутава’’.