Вы здесь

Варёмдо’ мэць хыно’’цеты’’

Ваеравы по’ яхана яндахат’ турта’’ мядондина’’ ӈокаць. Хуркари’’ яхад’ хибяри’’ округхана харвась ма’’люрцеты’’. Нянэй ненэця’’ ӈод’ танесеты’’. Ӈарка’ пэвдэй ирийхана Саля’хардахад’ турта’’ мядондина’’ таняць. Ӈопой тарця не Елена Хабиевна Уфимцева.

Пыда хэвхы округхана иле, ӈока по’’ ямбан харта яхананда культура’ серу’’ пэрӈа. Елена Хабиевна - « Заслуженный работник культуры Ямала» нювм’ мэта’’. Няръяна март’ турмахана тарця лаханакурмами’ танясь. Толара’’, нями’ ӈаву’’ хэтась. 

Корр: Елена Хабиевна, теда ӈани’ Няръяна март’  тэвынась, хурка сер’’ нямна тюкумэвахана ненэцие’ округан тэвыдаць?

Уфимцева: Пыдара’’ яхананда хуркари’’ ихиня сомбой конкурс’ танесеты’’, тарця конкурсан’ товаць. «Печорянкан’» сидна’’ хаӈаць, не ӈацекэва’ конкурсан’ тэвраваць. Пыда харта’ пыданда нямна лаханась: ӈамгэм’ пэрӈа, ханяна тохолкурӈа, тикы’ хавна нянэй ненэця’ паны’’ нямна, ӈэбт’ нямна лаханакурӈась. Тамна тикы’ тявна нисяета, небяета илм’ ваде’’ӈась; харта иламда ваде’’ӈава. Харта паӈгуда’ ханяд’ пере’’.

Тикахад’ тюнтава’’ сер’ манэ’’лабтава’’. Ӈока ненэцява’’ яӈгу’’ нив’’. Тюнтавахана ӈока хибярир’ нив’ тара’’. Тикы’ серкана сидна’’ Няръяна мар’ тер’’ нина’’ нядаць. Сиддо’ хорабтаваць, мава’’: сидна’’ нядаӈгуда’’?  Ма’’ним’: - ханява’’, ханзер’’ нива’’ нядагу’’? Сидна’’ сававна нядаць, тюнтава’’ сер’ мэ’’ӈаваць. Нем’ тэмдабиваць. Нохо’’ ӈэдакы’’, няръяна ной’ ӈэдакы’’. Ханзер’’ нянэй ненэця’’ тюнтавам’ мэцьты’’, маня’’ ӈод тарем’ сертава’’.

Корр: Ваеравы конкурсхана яндахат’ товы’’ пирибтя’’ ӈокаць, поӈгнандо’ пирдырӈаць. Тарця сер’ ихинят’ хуркарха’, пыдара’’ яхананда тарця конкурс’ танесеты’’?

- Маня’’ яханана тарця конкурсва’ яӈгу. Нянэй ненэця’ обрядхова’ мэцьтыва’’, тюнтава’’ ӈэдакы. Теда фольклорный фестивальва’ хамадабива’’, хуний товнда похона та’ мальӈгана ваерагу. Таняна ӈарка ненэця’’ ма’’лаӈгува’’, пыдо’ невхы сё’’ мэ’’манзь’ тута’’. Округна хусувэй яхад’ нянэй, хынокад’ хибяри’’ ма’’лаван’ харвава’’.

Теда ваеравы конкурсхова саць’ сава сер’’. Валакада тикада вэварха’, ханяӈы’’ ӈацекы’’ вадамдо’ ехэра’’. Тарем’ ӈэбнандо’ ӈод’ нерня’ пэрӈадо’, вадидо’ тохолабидо’. Тикада маля сава. Харто’ иламдо’ ӈадимбеди’’, харто’ ембдяродо’ серби’’, небянато’ мэ’’мы’’ сё’’ мэ’’ӈа’’. Тикада’ сейхана сава. Хусувэй сертабада’’ сер’’ сеян’ ӈули’’ сававна пакалъяд’.

Маня’’ яхадана не ӈацекым’ тэвраваць. Юлия Вора нянэй илм’ мэта не ӈацекы, тарця конкурсхана нянэй некоцядрев’ сядо’’ларӈгась. Тарем’ ӈод, нядабиваць, нерняку’ пэрӈаваць. Теда нерденя меставам’ ниваць’ мэ’’, тарем’ сава. Юлява пэдовась. Вадамда тенева, паӈгуда лэтбада, сёкоця сава, нерня сырта пирибтя.

Маня’’ манэ’’ӈава’’: нянэй ненэця’’ тюку яхана ханзер’’ иле’’, тикы ихиняна маля саць’ сава. Нюртей тарця конкурсан’ товаць, манэ’’ӈава’’, тохолава’’ ханзер’’ ӈэсь’ тара’’. Теда, сидя по’ хэ’’мяхад’ тамна ӈани’’ тутава’’. Тарця сейхана сава конкурсан’ хамяковада’’. Тикахавахана нерденя местам’ маня’’ мэӈгува’’. Пыдара’’ «Печорянкамда» харна’’ яхана, Я’малан’ ханагува’’.

Корр: Пыдара’’ яхананда ӈацекыда харто’ вадавнандо’ лахана’’, ненэцие’’ сё’’ мэтида’’ ма’’лабсетыда’’?

- Маня’’ яханана ансамблява’’ таня’’. Таняюв’ тохолкода’’ ӈацекы’’ ядэрӈа’’, многопрофильной колледжхана тохолкурта’’. Нянэй ӈацекы’’ турӈа’’. Пыдо’ малӈэ’ вадамдо’ мэ’’ӈадо’, харто’ нито’ сёё’’ мэ’’ӈама’’. Хасава ӈацекэва таня, пыда сюдбабц’ мэтава’’. Хойхана соявы, нянэй мякана вадювы, саць савовна хынота. Тамна ӈопой ӈацекэва таня, пыда Панаевскад’ товы, сёда ӈани’ ёльце’ савава’’. Хынокад’ не’’ӈацекына’’ таня’’. Тикада сава, мал’’ пыдо’ харто’ харвась’ турцеты’’, харвась хыно’’цеты’’. Хибяхарт’ ныхыри’’ нида’ тэврабю’’. 

Ӈобкана ма’’лёбнана’’, варёмдо’ мэць’ сёдо’ мэцьты’’.