Вы здесь

Пыда – тохолкода

Ты’’ ниць ирийхана маня’’ сидя сава няхаюна со’’яма ялуди’ мэ’’ӈахась. Тюку ирийна 15 толыркана Роза Ивановна Канюкова- 75 помда ядабтась, 16 яляхана Анастасия Федоровна Михайловна 70 пода паны. Пыди’ нямнанди’ тюку яля паднадм’.

Маня’’ яханана со’’явы, манзарана’’ нина’’ ӈокаювна сэвхана манэць’ теневына’’. Роза Ивановна Канюкова теневана не. Саць’ сававна округна ӈэсыхына, маркана манзарана’’ тохолкода’’ теневадо. Пыда сян’ юд’ мян по’’ ямбан образование’ серкана манзарась. Тохолкода, тохолкоди’’ тохолкода, методистӈэ’ манзараванда мальӈгана ӈока ӈацекехэна манзаранам’ нядась.

Р.И. Канюкова Нельмин’ Саляхана соявы не, таняна нюдякоданда вадюданась. Няръяна маркана тохолковамда ёльце’’махаданда педучилищен’ тоходанвась еримясь. Тикы пуд Ленинград’ маркана педагогический институтхана тоходанась. Тохолковамда ёльцесь манзаравась со’’яма яханда тэвыць. Ӈули’’ нерде нюдяко ӈацекы’’ тохоламбись. Сян’ ӈацекецям’ толаӈгось, паднась, толанзёсь тохолавы тедахова толава сер ни’’ӈа. Няръяна маркы школа-интернатхана ненэцие ӈацекы’’ тохоламбись, тикы’ пуд Нельмин Саля, Каратайка ӈэсыхы школахана тохолкодаӈэ’ тарась. Роза Ивановна тохолкова серм’ илеванда ямбан харвабтада. Илеванда ямбан пыдамда тохоламбида, минрена манзаямда пиликов несэюмдамбида. Тамна Роза Ивановна управление образования ерв ӈуда ӈылӈэ’ манзарась, тамальӈгана ӈока округна ӈэсымна ӈэдалёрмы ӈэсьты. Пыда сэвхана манэць тохолкодита’’ манзаравам’ теневадась. Ненэцие’’ вадава сахарамбада не. Манзараванда ямбан маня’’ вадана нямна ида ядэрцеты. Ненэця’’ вада букварьм’ несэюмдась, тикы’ хавна тохолкода манзаяхана тарана ӈавори’’ падбасеты, тикы хуркари методический пособия’’ ӈэдакы, учебник’’ незеларкаӈэ’ сертабасьты. Ненэцие’’ вадам’ тохоламбава ӈацекехэна незеларка ӈэва’ е’’эмня ибедорцеты. Тоходанна’’ ӈацекы’’ хари’’ вадавна харвась тоходанбато’. Роза Ивановна ӈахакуд’ маля ни’’ манзара, тарем’ ӈод ӈопой Яна ни’’ хасена. Хусувэй яля’ компьютерта манзарасьты, ида несэй учебник’’ нямна ядэрцеты. Паднасьты.

Ненэцие’’ культурам’ ӈод теневана. Округна культура серкана ӈобтарем’ манзаравада таня. Сидя ю’’ тет по’’ тяхана округханана «Тедармам’» нюбета фольклорный коллектив ӈадимясь. Нянэй ненэця’’ ибедормадо’ тарцясь – хари’’ вадам’, культурам’ тю’’увку и’’илась. Пыда тамальӈгана нита’’ е’’эмня невхы хынцхад’ пьесам’ падась. «Ӈухуко’’ панэ’’эмна сэдорана не» ӈадимясь. Нюртей манзаямдо’ нина’’ ассоциацияна нертей съезд’ манзарава яляхана манэ’’лабтадось. Роза Ивановна харта ӈод пьесахана сянакусь, тикы’ пуд нида’’ ӈока нядабасьтыда.

Роза Ивановна ныхыта не, вэсаконда мер’’ яӈгумзь, ӈопойӈэ’ няхар’’ нюкцямда вадась. Сидя не нюда, хасава нюда сава хибяриӈэ’ вады’’, малӈэ’ харто’ манзаидо’ пэрць мэёвна иламдо’ минредо’. Тарця сер’ небя ихиня хань’ сава ӈа. Тюку по’ со’’яма ялямда, Роза Ивановна Канюкова, нюдяко не нюнда мякана ядабтадась. Таняюв’ нюда’’, нюта’’ ню’’ ма’’лэйдаць. Ӈарка яляхана, сава няхана – Роза Ивановнан’, сейхад’ ӈэда’’ вади’’ хэтбим’: Сямянд’ тарана, сенз’ ӈэя! Тамна пон’ илея, манзарая, падная! Пыда, сава недаӈгода. Ханярина мэбнанда’ ӈод маня’’ газетахана падвыда ӈэдарабсетыда. Нянд’, ӈарка вадам’ хэтбим’.