Хусувэй по’ пилю’’ ирий пудана яля’ мальӈгана округна еркы’ маркана тохолкоди’’ ма’’лёва танесеты’’. Тюку по’ ӈод тарця конференция’ маркана ваерась. Округна тохолкода’’ ма’’лёй’ манзаямда пилю’’ ирий’ сидя ю’’ си’’ивумдей толыркана пядась.
Няръяна март’ округна школа’’, садик’’ нерм’ пэртя’’, тохолкода’’, образование’ серм’ нерня тидхалембада’’ хибяри’’ ӈобкана нерня манзаравидо’ таславась ма’’люрӈаць’. Нерняна товнда тохолкова’’ похона хурка серу’’ манэ’’сарта’’, хаювы похона ӈацекэхэ’’на’’ манзаранина’’ серудо’ хурка’’ ӈэса’’?! Тохолкода’’ няюв’ округна ерв’’, уполномоченный по правам человека и по правам ребенка, образование’ серу’’ тасламбада’’ хибяри’’ лаханакурмидо мэ’’ӈаць’’. Педагогический чтения’’ ваераць’’. Пилю’’ ирийна сидя ю’’ сиднтетимдей яляхана тохолкодина’’ семинаркана манзараць’’. Теда школахана манзарана’’ хибярина’’ малӈэ’ манзарась’ яхато’ тэвыдаць’’. Вэба ирий’ нюртей яляхана ӈацекы’’, тохолкода’’ тохолкова помдо’ нэць. Хусувэй школахана ӈарка ялудо’ ваераць. Юр’’ синдтет ю’’ тет нацекы’’ тюку по’ нюртей классан’ тоць.
Вэба ирий нюртей яляхана Матрёна Ивановна Талеева тет ю’’ нябимдей по’ Ненэцие школа-интернатхана ӈацекыда’’ ядабтась. Манзаямда теневана, мэнена тохолкодава маймбась школанда ядсеты. Вэба ирий нюртей яляхана тарця вади’’ хэтась:- « Тюку яля’ ныланавана’’ пуд манзаяхана тэвына’’, ӈацекына’’ ӈод тоходанвамдо’ пядо’. Нерняна ӈобкана серуна’’ минреӈгуна’’. Мал’’ таневнда манзаина сававна миӈая’, ӈацекына’’ сава ӈэя’’, харвась’ тоходаная. Тохолкова саць тарана сер’, тоходана’’ тара’’».
Няръяна маркана педагогической конференция хусувэй по’ танесеты. Тюку по’ тарця ма’’лёва тохолкодина’’, садикхана манзарана’’ нина’’, школа, садик ервоти’’ пилю ирийна сидя ю’’ си’’ивумдей яляхана ма’’лась. Яля’ ямбан ӈацекэхэна манзарана’’ хибяри’’ нерня манзарава серудо’ тасламбиць. Ӈока по’’ ямбан сававна манзаравы’’, образование серт’ ока ныхыдо’ масьтевы’’ тохолкода’’ РФ Министерство образования и науки Почётное звание «Почётный работник общего образования РФ» ня’’амаць. Тарця ӈарка нювм’ Марина Григорьевна Хатанзейская мэта’’. Пыда маля ӈахэт’ округна школаха’’на манзара’’, Усть Кара ӈэсыхы школа директорӈэ’ маля ӈока по’’ ямбан тара. Пыда манзаравахананда ӈэсынандо’ едэй школам’ миць, теда ӈацекыдо’ маям’ ехэрась тоходана’’. Тарця сава серт’ Марина Григорьевна ӈока’’ ныхымда масьтесь. Няна’’ ӈарка наградам’ ня’’амва’’, маня’’ ихиняна ӈод маймбцо. Марина Григорьевнан’ сейхад’ миндя’’ вада’’, нерня ӈод тарем’ манзарая.
Ӈарка ма’’лёваханандо’ тохолкодина’’ хэтувнда вадидо’ хэтаць’, намдумнда вадидо’ намдаць’. Нерняа сиддо’ ӈарка манзаям’ ӈате’’, тохолкова по’ то’’.