Нельмин’ Саляхана мат’’ ю’’ самляӈг по’’ тяхана фельдшерско-акушерской пунктадо’ нёмда ӈэсыхы’ хибяри’’ е’’эмня нэдась. Тамальӈгана нертей савумдаӈгода ӈэсын’ манзараванзь тоць.
Вы здесь
Ялумд’’
Саляхардахана округхы центр национальных культур’ мякана Семен Николаевич Няруй сояма’ яля’ ед хамадавы ма’’лёва ваерась. Тюку по’ Ямал’няна илена сё’’ падбада ненэць’ си’’ив ю’’ пода панысь. Ихид ӈэда вадидо’ хэтванзь хынокад няхандо’ӈока ненэця’’ ма’’лэйдаць, теневана’’ нида’’ ӈокаць, сё’’ мэта’’ таняць.
Этнокультурный центр’ ненэцие’’ отдел’ манзаям’ минрена’’ нина’’ мале няхарамдэймэвна «Вадава’’ лэтрахава’’» конкурсм’ хамадаць, хуний тюку ирийна юдимдей толыркана аграрно-экономической’ техникум’ мякана ваерась. Ханзер’’ маня’’ ӈацекына’’ ненэцие’ культурава’’, традициина’’, хой’ илма’’ теневадо’ тарця конкурсхана манэ’’лабтадонзь. Тюкумэвахана тарця серкана ныхыдо’ хорманзь няхар’’ команда тарпыдаць. Тикы И. П. Выучейской’ нювм’ нюбета социально-гуманитарной колледж, Ненэцие’’ аграрно-экономической техникум, марад’ тер’’ ӈацембой хибяри’’.
Кандидат исторических наук, РАН’ Музей антропологии и этнографии отдел’ этнографии Сибири научной манзаям’ минрена Дмитрий Арзютов «Самодийский дневник» фильм’ сертавысь, таняна сидя ученойха’ Георгий, Екатерина Прокофьевха’ 85 по’ тяхана Ӈарка я’ хоян’ ӈэдалёрмам’, тамальӈгана сертавы манзаравамди’ манэ’’лабтамбихы’. Тарця мядонзэйм’ краевед’’, исследователь’’ е’’эмня ӈадимясь.
Илева’ серкана хуркари’’ ӈарка яля’’ тенесеты’’. Тамальӈгана ваеравы серуна таслабсетыва’’ – ханзер’’ илевава’’ мэ’’ӈава’’, ханзер’’ манзаравава’’ миӈась. Тарем’ тюкумэвахана ӈась.
Товы ирийва’’ ненэця’’ невхы похот’ ӈарка пэвдэй’ ирийӈэ’ нюмдембидо’. Хаер’’ янамбовна ӈэрм’ ня’ сюртембида, яляда ӈыльняри’’ пэрӈада. Та’ ёльцяӈгана хаер’’ я’ маха тяхана сэйры. Выӈгана пэвсюмбы’ няна минюй ирий’ яляри тобена. Невхы ненэцие’’ ва’’алмана ӈарка пэвдэй’ ирийхана хаер’’ нув хасава ян’ мядоманзь тэворӈа.
Ямалхана илена нина’’ мядонзэйӈэ’ Стэлла Сэрпиво падвы книгам’ ня’’маць, луца’ вадавна тарем’ нюмдевы «Женское пространство в культуре ненцев». Манзаямда пыда самляӈг по’’ ямбан ма’’лабидась, падбидась. Пыда харта явнанда ӈэдалёрӈась, округандо’ мат’’ районхана илена’’ не’’ поӈгана социологической опрос сертабись. Паднана нява’’ тет юр’’ пирибтям’ хонравысь. Манзаяхананда хой’ не’’ илм’ манэ’’лабтамби – хаюпась хэ’’мяхадандо’ нюкцидо’ хойхана вадабава ӈэсонд.
Тюку ирийна самлязимдей яляхана Ким Андреевич Вонгуев со’’яма’ ялямда мэ’’ӈась, сиднтет ю’’ помда мада. Пыда пухуцянда’ ня тохолкодаха’, ӈока по’’ ямбан Хорей Веркана манзараӈаханзь. Ӈацекы’’ тохоламбава’’ ивнянди’ ӈэда сер’’. Ӈока ныхымди’, теневанамди’ школахана манзараван’ масибтеӈаханзь. Теда’ ӈод’’ хусувэй яля школан’ нибнанди яд’ ӈод’’, урокхати’ нибнанди’ паромбю пыди’ – тохолкодаха’. Хусувэй тохоламбавы ӈацекым’ тенеди’, школахана манзаравы поди’ ихинанди’ лэтбиди’. Манзаравы поди’ тензебтебванди’ мальӈгана сядуди’ салмраӈгаха’.
Сидя ёнар’’ маттамдэй яӈганя по – «Илебц» нюбета ненэцие’’ театрана’ е’’эмня юбилейной’ по. Сидя ю’’ по’’ ямбан таняна сянакода’’ нина’’ ненэцие’’ культурам’ манэ’’лабтамбидо’, нерня’ пэрӈадо’.
Носиндалава ирийна хасуюдимдей толыркад округханана’’ ненэцие’’ паднава сер’’ нямна хамандавы яля’’ миӈа’’. Ирий’ ямбан хуркари’’ мероприятия’’ маркана, округна’’ хусувэй ӈэсыхына ваераӈгу’’. Ӈокханда юр’’ си’’ив ю’’ мероприятия’’ яндаха’’на ненэцие’’ ма’’лаӈгу’’.
Нюдя пэвдэй ирий’ тетимдей яляхана «Арктикам’» нюбета Дворец’ культуры мякана День народного единства’ хэбидя яляхана «Венок дружбы’» ма’’лёва ваерась, таняна яханана’’ танеда’’ землячество’’ харто’ манзаидо’ манэ’’лабтабиць. Ӈокханда сидя юкад’ вата национальной землячество’’, автономной объединения’’ ӈобкана ма’’лыць. Тарця’ ныланава ялям’ этнокультурный центр’ манзарана’’, округна’’ клуб’ земляков манзаям’ пэртя’’ нина’’ хамададонзь. Пыдо’ хибярина’’ сею’’ сомбой программахана маймбтейдонзь.
Нюдя пэвдэй’ ирий сырэй ёльць. Яля’’ хэбимдана’’, пий’’ ямбумдана’’. Хой’ то’’, яхако’’ мал’’ мале ханимбэй. Хойхана илена’’ ненэця’’ ӈодь саламба нулась поӈгдо’ мярванзь парумби’’.
Мань Нюдя’ яхана соядамзь, вадыманзь. Тенебнан’’, ӈацекыто’ сянакова’’ небя’’, нися’’ ивняндо’ ӈэсьты’’. Ненэця’ мякнандо’ тарем’ таслабсетыдо’. Ӈацекы нюдякоходанда сянакобнанда ныхытаӈэ, мэбетаӈэ, мел’’ енертаӈэ, вы’ ямда, тыда’’ мэненаӈэ вадюда. Ебцотако нертей яӈгамда яӈгалць, тарця’ сер’ е’’эмня нисяда’ нюкцяханда нюдякоця ханакоцям’ мядонзэйӈэ’ сертаӈгу, ӈацекы тынзям’ миӈгу. Тамна нюкцянда тэхэ’’на сянакова’ е’’эмня мядонзэйӈэ’ ты нямдко тэвраӈгу. Тарця’ сянакута танесь вадюданна ӈацекы сянакось тэхэ’’на мэнаранараха’ ӈэӈгу. Хой’ манзаям’ нюдякоданда торумдабӈгуда.
Ваеравы юр’’ по’’ тяхана округханана’’ ӈока тарана сер’’ таняць. Тарем’ 1931 по’ носиндалава ирий’ си’’ивумдей яляхана Оксинохона советско-партийной техникум’ нэць, ханяна яханана’’ тарана’’ манзаяха’ хибяри’’ тохолабась пяць, тохолкодаӈэ’ тоходанна’’ ӈод’’ таняць. 1934 похона нертей тохолкода’’ таняд’ тарпыдаць, мат’’ яӈганя тохолкодаӈэ’ тоходанвы’’ хибяри’’ дипломдо’ ня’’маць.
Семен Явтысый сава хибяри ӈэвамда теневана’’ нида’’ ӈока ваде’’цетыдо’. Пыда сава сёнзяхана хибяри’’ няку сыртась. Ӈодьбянда теневанида ӈарка хибяри’’, ӈацекы’’ поӈгана тянё ниць’ ӈа’’.
Страницы
- « первая
- ‹ предыдущая
- …
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- …
- следующая ›
- последняя »