Юлия Талеева

Вэба’’ ирийхана Няръяна маркана мел’’ хибяри’’ ма’’лыць. Округна еркы маркана фестиваль рукотворной куклы ваерась. Тарця ихиня’ сомбой сер’ округна этнокультурный центрхана манзарана’’ нина’’ хамададось.

Округна еркы маркана, хусувэй ӈэсыхына школа’’ таня’’, ханяна тохолкодина ӈацекы’’ тохоламби’’. Пыдо’ саць тарана манзаям’ пэртя’’ хибяри’’. Тикахад’ ханзер’ ӈацекына школахана тоходангу’’ пыдо’ илан’ тарпгуд’.

Сававна тоходанвы’’ ӈацекэр’ нерня тоходанвась’ едтёда, илевамда месури’’ нида’’ мэт. Харта янда е’’эмня харвась манзараван’ харваӈгу. Хусувэй сава серт’ школахана манзарана’’ нина’’ ӈацекы’’ тохоламби’’.

Маня’’ яханана хуркари’’ хибяри’’ поӈгана ӈудидо’ мэта’’ нина’’ тянё ни’’ӈа’’, тарця хибяри’’ поӈгнана’’ мел’’ манзаранаӈэ’ нюмдембина’’. Невхы похо’’на мел’’ нина’’ сертавы’’ манзаи’’ нисьтына’’ мание.

Я’ сяр ниня тадебя’’ ханярина илевы’’, толырто’ таслава сер’ ни’’ ӈа’’. Норвегия ӈэрм няӈэна Тромсё маркана маля няхарамдэймэвна Исогайса нюбета хэбидя ялям’ мэ’’ ӈаць. Тарця ялядо’ хусувэй по’ вэба ирийхана ваерасьты.

Вэба ирий’ сидя юдимдей яляхана Няръяна маркана «Арктика» КДЦ мякана сомбой выставкам’ нэць. Тарця выставкан’ товы’’ хибяри’’ саць ӈокаць. « К созданию чуда сердце приложу…» выставка’ таремъв’ нюмдевысь. Таняна ма’’лавы’’ хибяри’’ тянё ниць’ ӈа’’.

 

Хуркари’’ тенз’ хибяри’’ харто’ ӈудаханато’ сертавы’’ сянакудо’’ манэ’’лабтаць. Нянэй ненэця’’ ӈухуко’’ таняць. Маня’’ мел’’ нина’’ манзаи’’ таӈок сянако’’ поӈгана’’ маниесь ихиня’ савась. Нина Ивановна Баркулёва нюртей выставкада ни’’ӈа’’, пыда сэртавы манзаида тюку’мэвахана ӈод’ таняць.

Мордовияхана’ хуркари’’ яхад’ товы’’ мядонди’’ ядабтавась’ хамады’’. Саранск’ маркана Россияхана илена’’ финно-угорский тенз’ мэта хибяри’’ ма’’лаӈгуд.

Таняна вэба ирий’ пудана’’ яля’’ мальӈгана финно-угорский тензхад’ перена’’ ӈоб’яӈганя регион’ тер’’ национальной движение самлязимдей отчетно – выборный съезд’ ваераӈгу’’. Тикы яхана ваеравнда ма’’лёян’ манзаравась няхар юр’’ мян’ хибяри’’ товась’ ятна’’.

Культура’ серкана манзарана’’ нина’’ хусувэй по’ мэкад’ серкана сеюна ядимдабсетыдо’. Хуркари’’ фестиваль’’, конкурс’’ по’ ямбан хамадабсеты’’. Маркана иленаӈэ’ маймбась тарця мероприятияха ядсетыва’’.

Округханана хуркари’’ ӈэсы’’ таня. Маня’’ хибярина ханярина иле’’. Ӈокаювна харто’ со’’явы яханандо’ илевандо’ ямбан иле’’. Харто’ ямдо’, ӈэсымдо’ сахарамбась тикахана манзара’’.

Вэба ирий’ тось ӈацекына тоходанась пядось. Хусувэй школахана манзарана’’ нина’’ манзаидо’ пэрӈа’’. Тохолкова по’ ямбан ӈацекы’’, тохолкода’’ сертавнда манзаядо’ ӈока ӈэӈгу’’. Тарем’ округна хусувэй ӈэсыхы, маркы школахана ӈэвндя, тарем’ Ненэцие школа-интернатхана ӈэӈгу. Тохолкова сер’ нямна Матрёна Ивановна Талеева няюв лаханакурӈамась. Тикы тохолкода – нядаӈгода нява.

Оленеводческое хозяйство СПК «Нярьяна Ты» небольшое. В хозяйстве всего две бригады, и трудится в них более десятка оленеводов. Отрадно, что работают здесь в основном молодые ребята, потомственные оленеводы. У кого-то дед стоял у истоков колхоза, у кого-то отец на протяжении многих лет был связан с оленями. Многие мальчишки с детства поднимались на летовки с родителями. И видели, как отцы и деды, с любовью и со знанием дела, относились к своей работе, как умело ориентировались на своей земле, как бережно относились к оленям.

Таӈы’ мальӈгана ӈокаюв’хибярина ныланава ялудо’ мэ’’ӈа’’. Хибяхова иба’ яхана нылана’’, хибяхова хоян’ еримзь варёмдо’ мэць иле’’, хибяхова нюдяко ӈэсыхыкоцяна нылана’’.

Ламдик’ Ларар ерь ӈарка мят’ тю. Мякы мякана сярна ӈадибелыд’’, вэя лохолыд’’. . юдя юдяохор Ларамда ня’’мада, пыди’ пёлъяха’’. Пёданаханди’ пихиня хаяха’. Тарем’ мэнаханди’ Ларда ян’ тада. Сидя ӈэда, ӈудахаюда ян’ тадаӈаха’, паряӈэ хая. Ядувнанда ханта’ вэн ӈанзапидо’.

Сидя Нохоми’ хан’ ни хураӈахаюн. Тиканда маня’’ тетӈэ мякана’’ хаява’’. Мякани тэварэйн. Пуняӈы мяк’’ ӈани’ ӈэдалэйв’’. Ламдик Ларми тамна тадамбавы. Си’’ив яля’ тады.Ӈавэ’’ пирка’’на манзь ханада: – Си’’ми хоӈгас’’. Тикы е’эйӈэ тыни татадм’, не нями таидм’.

Маня’’ округханана хуркари’’ тенз’ мэта хибяри’’ нясъюмба ӈока по’’ ямбан иле’’. Ямдо’ сахарамби’’, нидо’ хамандамби’’, нидо’ хуркари’’ серкана нядабасьты’’. Таремъюв’ пилибт’ ӈэсьты’’. Ӈамгэм’ тярпгува’’?

Страницы