Вы здесь

Ӈани’ нина’’ манэ’’янаць

Вэба’ ирий (сентябрь’) 26-28 толырка’’на Мордовия Республика Саранск’ маркана «Финно-угорский транзит: родственные встречи» фестиваль гала-концерт ӈась. Мале’ матадамдэй по’ тикы фестиваль финно-угорской’ хибяри’’ явна мюсерӈа.

 

Ненэцие’ этнокультурной центр’ театр «Илебц» сямянхат нюртейӈэ Ӈысма Республика Сыктывкар’ маркана апрель’ ирий 2008 похона тикы фестивальм’ ӈэвы’ мальӈгана хамбэясь. Тикы похона театрава’’ Сыктывкар’ маркана тамна Ӈысма район’’мана ненэця’’ культурам’ манэ’’лабтамба ӈока концерт’ ми’’ӈась. Программава’’ тарцясь «Невхы выӈгы ил’» луца вадавна «Тундровые были». Ханя няхар’’ спектакль тюсь. Тикы’’: «Самбдава» -«Камлание». Ханзер’’ выӈгана тадебя едета хибяри савумдабись. «Едэй по’ Хаяр» – «Солнце Нового года», вадако «Ненюко» тамна ханзер’’ ненэця’’ тюнядо’ ӈэсьты’’ тикым манэ’’лабтамбиваць.

Теда’ ӈо’’ Саранск март’ сидя ю’’ вата коллектив’’ тоць. Ненэцие’ театр «Илебц» нивыць юр’’. Хусувэй харта культурамда минресь. Ханяӈы’’ тараць, харто’ хынабцьдо’ мэ’’ӈаць, илдо’ яханандо’ хурка, ӈамгэ ембдяро’’ мэ’’ӈа’’ тикым манэ’’лабтамбиць. Лаханако, вадако харто’ вадавнандо’ лахана ӈамтамбиць. Хурка инструментадо’ таня’’ тикэхэ’’на сянакуць. Маня’’ театран’ ядэртаӈэ торумдавы нина’’’ манэ’’янаць. Няха’’на маймбиваць, нина’’ поӈгана лаханорӈава’’. Пыдо’ ӈани’ харто’ вадавнандо’ лахана’’, ханяӈы’’ Вадина ӈобто’’лас ӈэсьты’’. Ӈацекыдо’ харто’ вадавнандо’ лахана пэръядо’.

Хан’’ ты’’ харембадарев, тюрна’’ ня’’амба, тёрсавэй, сеӈга’’ мунсавэй Ӈэрм’ яхад ӈэдалё’’ товыдарев сцена’ ниня ӈадимяваць. Залхана ӈамдёда’’ хибяри’’ тёрейдаць «бис», пендо’ пеибиць. Тарем сидна Саранск’ маркана илена’’, мядонда’’, самлязимдей съездан’ тобэй’’ делегат’’ ядабтамбиць. Ненэця’ вадавна хар’’на автономной’ округхадна’’ тэвравы вадина’’ хэтаваць. Нисянана, небянана невхы’’ сюдбабц, ярабц, хынабц мэ’’ӈаваць. Гала-концерт’ пуд’’ мал’ тобэй’’ коллективха’’ «Диплом», мядонзэй’’ ми’’ӈаць. Саранск’телевидение манзаранаха’’ театрана е’’эмня вади’’ хэтаваць.

Няби яляхана ӈани’ сидна тет коллективӈэ’ тикы: Эстония’ я’ Таллин’ маркад фольклорный ансамбль «Leigarid», Ханты-Мансийской автономной округ’ Югра’ яхад ансамбль «Торые» – «Журавушка», фольклорный ансамбль «Мерена» Саранск’ маркад тамна маня’’ «Илебц» театрава’’ Темниковской районан’ ханаць. Таняна нертюна сидна’’ туё’’ма хардан ( луца вадавна –церковь) тэвраць. Тикы саць невхы хасава туё’’ма’ харад. Музейдо’ манэ’’манзь ядалаць. Тикы пуд’’культурандо’ хардан товаць. Мядонда ядабтамба пыдо’ ёльце’’ мел’ ӈэвы’’. Валакада Мордовия Республика ян’ ӈэмд’ танахалӈан сит минханда сававна пэрта, няданд’ ни’ хаюрт’’, сит пили’’ сахарамбаӈгу’’. Тикым’ маня’’ минханда хамадаваць. Мале’ харад’ танця’’ нертюна харто’ вадавнандо’ хыно’’ӈаць, хардан тюва’’ таняна тараць’’, нерня миӈава’’ харто’ вадавна лахана сидна ядабтамбиць. Фойехэна тол’’ ӈаваркана ӈадё тётыць’’. Няна’’ маць: – Теркуда хаейда, пуна ӈаворманзь тюкон’ тода’’. Сидна’’ ӈамнелада ӈаворкана мядолабтамбиць. Тикы’ пуна’ концерт ӈась. Нерня’ приветствием Ненэця’ яхадна’’ хэтаваць. Пуна ӈани’ ненэцие’ вадаком’ «Сэр’’ ябтом’» манэ’’лабтаваць. Вадакон’ ёльце’’ сававна сырӈаць, нянандо’ мал’ мэкадась. Ӈани’ нина’’ ӈоб’’ тарем харто’ тэвравыдо’ мэ’’ӈаць.

Мал’ тикахад сейха’’на савась. Маман’ харвам’, тарця фестиваль тара. Нина’’ культурам манэтава’’, вадам’ намдӈгува’’. Пыдо’ ӈани’ Ненэця’ культурам’, ненэця’ вадам’ намдӈгу’’ тикы’ нив’ сава ӈа’’. Нясъюмба, нина’’ сахарамба илеб’’ сава, тикахана яна’’ тавна мир’ ӈэӈгу.

«Ӈоб’’ нерня няха’’на мядоманзь ӈэдалёркава’’. Тюку пудана фестиваль нёя ӈа’’» – фестивальм’ талбада’’ тарем’ лаханаць. Пуданахана ханярид’ товы’’ хибяри’’ ӈобкана «Мы – финно-угры» сём’ мэ’’ӈаць. Тарця сомбой сё’ вади’’, музыкам’ Валерий Ледков падвыдась. Тикы’ хасавам’ яханана теневава’’, пыда сёмда ӈока намдсетыва’’.

«Илебц» театран ядэрта’’ ӈарка вадам’ есяхана сито’ нядавэхэ’’ Ненэцие’ серо’ пэрта Управлениян’, ханяна ӈарктаӈэ Алексей Иванович Ардеев тара, хэтамби’’.

«Илебц» театрм’ минрена Серафима Дуркина падвы