Вы здесь

Вадава’’ нерня илея’

Ӈарка пэвдэй ирийхана Няръяна маркана округна ӈэсыхы’ школахана манзарана’’ тохолкода’’ ма’’лыць. Ӈокаюв’ пелядо’ ненэцие’’ вадам’ пэртя’’, пыдо’ ӈацекына ненэця’’ вадан’ тохоламбидо’.

Каратайкахад’ Августа Петровна Канева турӈась, тикы не маля няхар’’ ю’’ сиднтет по’’ ямбан ӈацекы’’ тохолаби. Пыда няюв’ тарця лаханакурмав’ танясь. – Каратайкахана мань’ саць ӈока по’’ ямбан манзарам’, няхар’’ ю’’ хасую’’ по’’ маля. Тикы’ нерде Краснойхана илемась’, таняна школам’ ёльцемась, – тарця вади’’ тохолкода ӈули’’ нерде хэтась. – Со’’яма яв’ ӈани’ Чёрной ӈэсы, Ӈарка яхана тарця ӈэсыкоця таня. Со’’ямахадан’ самляӈг пон’ ӈэсонд’ хойхана мюсерӈаваць. Самляӈг пон’ панась Красноян’ илевась ха’’мынаць, хардадова тикы ӈэсыхына таць. Небява ӈацекыта няюв’ хардахана илесь’ хаись, нисяв’ ӈани илеванда ямбан тыда’’ пэрць хойхана мюсерӈась. Краснойхана школахана тоходанамась, тоходанван’ мальӈгана мань’ саць физкультурам’ мэнемась. Ламбаха’’на сюрберӈамась. Тикахад’ Мончегорск’ март’ хаямась, таняна физкультурный техникум’ танясь. Тикы мар’ Мурманской областьхана’ ӈа’’. Таняна тоходанамась, тикахад’ манзарась’ пявась. Нюртей по’ Шойнана манзарамась, тикахад’ Каратайкан’ хаямась. Таняна хаюпа’ хаямась, ӈацекын’ таняна сояць. Няхар’’ ӈацекэв’. Теда маля пыдо’ харто’ ӈарка хибяри’’, внукан’ таня.

1977 поход’ Каратайкахана илем’, манзарам’. Тенад’ тикы сава ӈэсыхына илем’. Тад’ нерня ӈадьгу’’ ханзер’’ ӈэӈгу’’. Тедари’ тамна манзарам’.

Корр: Теда манзаянд’ нямна вадам’ хэт’’, хурка ӈацекы’’ пыдар’ тоходабин’?

– Маня’’ школанана сава ӈацекы’’ тоходана’’, ӈокаювдо’ «Ямб’то» общинахад’ тобэй’’. Пыдо’ малӈэ’ интернатханана иле’’. Мань’ нябимдей класс’ тоходабим’, хасую’’ ӈацекы’’ – няхарто’ хасава’’ ӈацекы’’, мат’’ не’’ ӈацекы’’. Ӈацекына сава, тоходанван’ харва’’, харто’ вадамдо’ саць мэнедо’. Пили’’ харто” вадавнандо’ лаханасьты’’. Хусувэй предметхана ненэця’’ вадава мэцьтыва’’. Пыдо’ ханяӈэна луца’’ вадаривна лаханась нисьтыдо’ сававна хамадабю’’. Сидя вадавна лаханась сававна хамадабидо’. Математика ӈэдакы, окружающий мир’ ӈэдакы, русский язык’ ӈэя луца’’ вада поӈгана ненэця’’ вадава’ мэцьтыва’’. Манзарась ёльце мэкад’. Хари’’ вадавнана саць савовна лаханава’’, луца’’ вадавна лаханась ӈацекына тоходана’’. Поӈгнана ненэця’’ вадаривна лаханасьтыва’’, ӈацекына ихиня тарця сер’ саць саварха’.

Корр: Ӈацекыта нисянадо’, небянадо’ хардан’ тэворцеты’’, школан’ тюӈгсеты’’?

– Ханяӈэна тэворцеты’’. Хахаярка мюсерта’’ турцеты’’, ӈахакуркана мэнахова нисьты’’ тур’’. Фёдор Нокретта пилибт’ турцеты, Тайбарей Семен тэворцеты. Пыдо’ школан’ тюӈгсеты’’, классха’ тосьты’’. Юнрасьты’’: ӈацекыдо’ хурка’’, ханзер’’ тоходана’’, ханзер’’ манзара’’ урокхана. Пыдо’ няюв’ лаханасьтыва’’.

Корр: Нися’ ихиня нив’ сава ӈа ӈацекыдо’ тоходанван’ харвава?

– Хань’ сава ӈа’’. Маймбасьты, ся’’ня ӈацекыто’ нямна сава вади’’ намдгу’’. Хонаркосьты’’: ӈамгэ’ ӈацекэна тара’’? Ручка, тетрадка тарабнандо’, тэмдасеты’’. Пластилин, краска тарабнанда ӈани’ тэвраӈгу’’. Небянадо’, нисянадо’ ӈацекыто’ е’’эмня идо’ сававна ядэрӈа’’.