Юлия Талеева

Округна толаӈго’ хардахана ӈэрм’ ненэцие’’ отделкана маня’’ сидна’’ етри’’ ма’’лабсеты’’. Тарця мякана манзарана’’ нина’’ хуркари’’ сейхана сомбой мероприятия’’ хамадабсеты’’. По’ ямбан маля сян’ таняюв’ турцетыва’’.

Хусувэй тенз’ мэта хибяри’’ харто’ вададо’, культурадо’ таня. Тикы’ серм’ хибярир’ нюдякоданда минреда. Вадамда намдурпата лаханась тухуда, сём намдурпата хыно’’та, вадакон’ нюдякоданда инзелебнанда вадаком’ мэта.

Яханана пудана’’ юд’ мян по’’ ямбан тарця мэкад’ сер’ ӈадиберӈа’’. Хусувэй по’ Няръяна маркана «Буран Дэй» нюбета пирдырма танесеты. Тюку по’ ӈод тарця ялям’ мадаттаваць.

Ты’’ ниць’ ирий няхарамдэй толыркана марад’ тер’’ хибяри’’ едэй ӈадимы книга презентациян’ ма’’лэйдаць. Ӈамгэ нямна падвы книга? Тарця книгам’ кандидат исторических наук Марина Коловангина падвы.

«Смысл жизни Александра Выучейского» таремъюв’ нюмдевы. Хибя’’ округханана Александр Иванович Выучейской нись’ ехэра? Теневанида’’ ӈокаць, маркана илена’’ хибяри’’, тикахад’ тыбэртя’’, геолог’’ манзаям’ минрена’’, паднана’’.

Не мяка ха’’авра, ёрколаӈаха’, не мюдамда пуйда, таминда нид ӈудонда мюдм’ манзабта. Тарем’ мюсебата яля’ ӈылари’ пэрӈада. Ялэ’ мюсеӈаха’. Тарць’’ ямбахана хасавакоюм’ танырӈа. Ӈаво’’ таняхуна недам’ нярахалаӈаха’, неда’ тяхана не нултада.

Округна этно-культурный центрхана ӈока манзаидо’ теневана нина’’ манзара’’. Таняна ӈод маля ӈока’’ по’’ ямбан Александр Ледков манзаямда минре. Нянэй ненэця’, манзаям’ теневана, вадамда мэсури’’ нида’’ хавраӈгу’’.

Ваеравы ирийхана Няръяна март’ турмы’’ мядондина тянё ниць’ ӈа’’. Яндахат’ товы’’ хибяри’’ таняць. Нянэй ненэця’’ мядондина ӈод’ турӈаць. Малӈэ’ пыдо’ ӈарка’’ пэ’ хой тяхана ӈэда’’ округхад’ турӈаць.

Округханана ненэцие’’ вадам’ минрена’’ тохолкодина ханярина манзара’’. Ӈокаювдо’ маля ӈахэт’ ӈацекы’’ тохоламби’’, манзаидо’ сававна теневана’’ хибяри’’.

Тохолкода манзаяда тарця’’, ӈацекы’’ тохоламбава’ хавна харта ӈод’ хусувэй самляӈг по’’ ваерась курсхана тоходансеты. Тикахад’ хуркари’’ танеда конференцияха’’на, манзаяхататто’ перена’’ ма’’лёвахана манзарасьты. Те’’ны похо’’на школахана манзаравахана ӈока ӈамгэ’ теневась’ тара, ӈодьбянда хусувэй тохолкодахана тоходанва сер’ тарасеты.

«Маймбава» ансамбль’ ӈока’’ хибяри’’ сею’’ маймбтевы. Таняна тарана’’, хыно’’та’’ хибяри’’ малӈэ’ Саля’ тер’’. Харто’ ӈэсынандо’ соявы’’, вадюданвы’’, теда хуркари’’ манзаяха’’на’’ манзара’’.

Сидя ю’’ самляӈг по’’ тяхана Всероссийский ассоциациява ӈадимясь. Таӈок по’’ ямбан толырто’ тянё ӈэрм яхана илена’’ ненэця’’ ӈобкана хуркари’’ серудо’ тасламби’’. Ассоциацияна ӈарка ма’’лёва Москва маркана тюку по’ ты’’ сие ниць ирийхана ваераӈгу. Тарця яляха’ хамякова’’ маля ханярина миӈа’’.

Хаби вэсако Неро яхаконда ниня иле. Ӈэрёй халяда нарэй няханда тэвасеты’’, нарэй халяда ӈэрёй няханда тэвасеты’’. Пыдо’ ян’ тетамбодо’ – ийда, не нюда, пухуцяда. Тарем’ няхар’’ по’ иле’’. Ся’’ны’ ӈэбто’ ӈод’’ сыра’ сава ерня, тарця тецьдахана поӈгади’ ватавнзь хаяха’.

Хаювы’’ яляхана округна еркы маркана хуркари’’ сава сер’’ таняць. Ӈопой тарця сидя по’’ ямбан ӈатевэва’’ ненэцие’’ сё’’ мэ’’ма конкурсва’. Ӈока’’ хынокад’, тарана’’ ӈарка хибяри’’, ӈацекы’’ хамандавы’’ манзаидо’ манэ’’лабтабиць.

Хаювы ныланава яляхана Няръяна маркана баранхана ӈэдалёрма ваераць. Тарця ӈэдалёрма’ яханана хусувэй по’ танесеты. Маркана илена’’ хибяри’’ тарця ялям’ маля ӈатесетыдо’.

Округна этно-культурный центр’ мякана манзарана’’ нина’’ хуркари’’ тенз’ ненэцие’’ культура’ нямна ӈарка манзаи’’ сертамби’’. Ненэцие’’ отделкана манзаранина’’ӈод по’ ямбан сертавы’’ манзаядо’ тянё нисьты’’ ӈа’’.

Ваеравы ныланава яляхана Няръяна маркана тыбэртя’’ ненэциена тэхэна’’ ӈэдалёрӈаць. Поӈгнандо’ пирдырӈаць, хибядо’ сямянд мере’’ӈа? Тасламбидось. Ӈокханда сидя яӈганя хан’ ты’’, сидя яӈганя тыбэртя’’.

Тюкумэвахана сиднтет ненэця’’ Саляхад’ товыць, пыдо’ «Нерута», «Вы’ ту» семейно-родовой общинахана тыбэрӈа, Нюдя яхана мюсерӈа’’. Тет’’ хибяри’’ СПК «Харп» тэхэна’’ мэна’’, пыдо’ ӈани ӈарка явна мюсерта’’.

Страницы