Вы здесь

Ялумд’’

Маханий’ В. И. Ледкова

Вера Ивановна Ледкова  ӈарка яхана соявы не. Варандэйхана илесь, тоходанась. Варандэй харта яда. Таняна илевы’’ хибярида мал’’ теневыда. Ӈэсымдо’ тал’’махад’ таняна илевы хибяри’’ март’ тэврэйдось. Ӈокаювдо’ тюкохона илесь тенад’ манзаяси’.

 

Ханяӈыдо’ хусувэй та’ харто яхандо’ тэворӈа. «Варандэй» нюмдевы ТОС нэць, ӈарктадо’ Вера Ивановна Ледкова.

Корр: Вера Ивановна, пыдар ТОС  ӈарктаӈэ хурка манзаям’ пэрӈан, сян хибяри’’ теда Варандэй няна теда иле’’? Пыдар’ сян хибярим’ несэй манзаян’ лапцетенась – тикы нямна сян вадам’ хэт.

«Пунушкам’» нюбета журнал’ округханана маля ӈока по’’ ямбан ӈадимберӈа’’. Ӈацекы’’ е’’эмня тарця журналм’ этно-культурный центрхана манзарана’’ нина’’ сертамбидо’.

Си’’ив ю’’ тет по’’ тяхана саво’ ирий сидя ю’’ нюртей яляхана ӈэрм яхана вэвко юн’ тэвыць. Хэвняхад’ товы’’  хибяри’’ маня’’ яхана сайнорць товыць. Тарцям нись ламдамбю хусувэй яхана илена’’ хибяри’’ ямдо’  лэтравась тарпыдаць.

Яханана нянэй ненэця’’ поӈгана харто’ вадамдо’ мэта хибярина тянёмдана’’. Ӈарка хибярина валакада сававна тамна лахана’’. Тарем’ ӈэбнанда юд’ мян по’’ ваерась вадава ӈовсю’’ сусаӈгу. Толанзёбнанд’ вадамд’ ӈани’ намдуртар’, тохолаӈгур’. Толанзюда’’.

Ёнэй Парнэко не ӈани’ нюм’ хо. Нюнда ӈамзи пирейда. Тёняӈы нида ӈани’ хонрэйда. Парнэко’’ не’’, ненэй несавэй мал’ то’’. Ӈарка ед’ мюня нюнда ӈэвакэця тэри мулкадарӈа.

Округханана Варандэй ӈэсы’ танясь, таняна нянэй ненэця’’ пилибт’ илець. Тыдо’ пэрӈаць, ёрӈаць, ханисэйм’ ня’’амарпиць. Ненэця’’ харто’ яхадандо’ илець. Сидя юкад’ вата по’’ тяхана ӈэсымдо’ таладонзь.

Ӈарка’’ яханана яндаха’’на хуркари’’ тенз’ мэта’’ хибяри’’ иле’’. Хусувэй тенз’ мэтанд’ харто’ вададо’, хусувэй тенз’ мэтанд’ харто’ вадакудо’ таня’’. Эскимос’’ тенз’ мэта хибяри’’ яв’ вархана илена’’. Пыдо’ ӈод хуркари’’ вадакудо’ таня. Тюку яля «Хунтавы хынабц» лаханаком’ ӈацекэхэта’’ толара’’. Тарця лаханаком’ ненэця’’ вадан’ паднана Василий Ледков’ падвэдась.

 

Нарада то. Иба яхат то’’махаданди’ Берингов’ яв’ вар’ тальбя’ ни’ сидя лэ’’мор’’ ӈамдыхы’. Ян’ яв’ вархы пэ лаӈг’ ядан’ пидямди’ миӈаха’.

Маня’’ ты’’ яхана илева’’. Ӈокаюв’ ӈэрм’ няна соявы’’, илена’’ нянэй ненэця’’ паӈгудо’ тэхэт’ пере’’. Тыдо’ пэрць ненэцие’’ тэнз’ мэта хибяри’’ пилибт’ выӈгана мюсерӈаць, нянэй мякана илесь’ илевамдо’ мэ’’ӈадось.

Маня’’ илесь яханана хуркари’’ тенз’ ненэця’’ культурахад’ перена’’ сер’’ ӈока ӈэсьты’’. Тарця манзая’ нямна этно - культурный центрхана’ манзарана’’ нина’’ ибедорӈа’’. Ихиня’ сомбой манзаи’’ ӈатесетына’’.

Ӈацекы’’ варёмдо’ мэць нылана’’

Та’ ёльцян’ тэвась округна еркы маркана, хусувэй ӈэсыхына тоходанна’’ ӈацекына’’ ныланавась тарпыдаць. Нерняна наӈгадя няхар’’ ирий’ ямбан ныланаӈгу’’, ныхыдамдо’ ма’’лабгу’’.

Хуркари’’ тенз’ мэта ненэцие’’ лаханако’’ ма’’лабда’’ ханярина таня’’. Тарця хибяри’’ хэвхы округханана ӈод’ иле’’. Анна Янгасова хойхана соявы, вадювы не. Тенеда: ханзер ненэця’’ мякнандо’ манзаито’ пуд ныланавандо’ сер вадакохо’’ инзелесьты. Пыда’ падвы лаханаком’ толара’’.

Тыбэртина’’ ӈод ӈарка ялямдо’ ӈате’’

Маня’’ ты’’пэртя’’ яханана иленава’’. Тэхэт’ хойхана мюсерта’’ ненэциена илм’ пере’’. Ты’ по’’ ямбан ненэцям’ ӈавламбида, ембпида, ядэлада. Округханана тыбэртина’’ хусувэй выӈгана тыдо’ пэрць явнандо’ мюсерӈа’’.

«Няхар’’ пирибтя» – нина’’ едэй манзаямдо’ манэ’’лабтаць

Ты’’ ниць ирийна няхар’’юдимдей яляхана округна туристический центр’ няна хуркари’’ тенз’ мэта ненэцие’’ фестиваль’ ваерась. Тарця ма’’лёвам’ хибярина’’ е’’эмня тюкумэвахана ӈани’’ этно-культурный центрхана манзарана’’ нина’’ хамандаць.

Манзаядо’ ӈока ӈэсьты

Тюку по’ ты’’ ниць ирийхана округна толаӈго’ хардахана манзарана’’ нина’’ ӈарка ялямдо’ мэ’’ӈаць. Нюртей толаӈго’ харад’ ненэцие’’ округхана сиднтет ю’’ самляӈг по’ тяхана нёмда нэсь. 

Округханана хусувэй мякад’ сайнорманзь’ хэвы’’ хибяридо’ таняць. Хибяхова’ ирида сайнормакы, хибяхова’ нисяда, хибяхова’ ӈани’ переняда ӈэдакы. Роза Ивановна Канюкова някада’ пилибт’ ихинянда иле.

Тюку по’ ты’’ сие ниць’ ирийна нюртей яляхана округна радио’ мат’’ ю’’ самляӈг пода панысь. Таняна манзаравы’’ хибяри’’ е’’эмня ӈарка яляӈэ’ толы. Тюку яля’, радио’ яля’.

Страницы