Тюку ирийхана Москва маркана ӈэрм’ тенз’’ мэта’’ ненэця’’ сян’ ӈарка сер’’ нямна ма’’люрӈаць. Сямянд’ нерде ӈарка ассоциацияна сидя ю’’ самляӈг пом’ ядабтаць.
Тикахад «Северная цивилизация» ваерась, «Кочевье Севера» фестивальм’ мэ’’ӈаць. Тарця сер’’ поӈгана тамна яндахана илена’’ ненэця’’ община’’ серудо’ таслаць. Тарця манзаям’ пэртя’’ хибяри’’ ма’’лёвамдо мэ’’ӈаць. Маня’’ яхадана тарця ма’’лёян ненэцие’’ серу’’ тасламбада комитетхана манзарана нява Марина Тайбарей тэворӈась.
Ӈэрм’ тенз’’ мэта’’ ненэця’’ поӈгана несэй манзая ӈадиберӈа, тарем’ маля сян’’ по’’ ямбан общины’’ нэбда харто’ манзаидо’ пэрӈа’’. Община манзаи’’ минрена хибярина тюкумэвахана ӈобтарем’ Москва маркана ма’’лэйдаць. Ханяна ненэця’’ ваде’’ӈадось: ханзер’’ пыдо’ манзаидо’ миӈа’’, тикахад’ ӈобнзер’ тасалкуць: ханзер’’ нерня манзараӈгу’’, ханзер’’ нерня серудо’ таслабгудо’. Община серу’’ пэртя’’ хибяри’’ Хабаровский крайхана, Якутияхана общины’’ манзаравам’ саву’’ӈаць. Тарця манзаям’ пэрмахана сямянд’ тарана’’, хусувэй падар’ сававна падвы ӈэбнанда тара, тарця серкана нянэювна юрист’’ нядаӈгова ӈарка сер’.
Тюку ялян’ хэтась ,маня’’ округханана тет яӈганя община’’. Тикахад’ хасую’’ тыбэрӈа’’, самляӈгдо’ халям ня’’амарпи’’, народные промыслы серм’ пэртина таня. Этнотуризм’ манзаям’ минрени община ӈод яханана таневы. Ӈокханда округна’ общинаха’’на’’ тюку по’ нюртей ялян’ таслась юр’’ тет ю’’ тет хибяри’’ манзара’’.