Вы здесь

Няданда манзаями’ тохоланись

В.Н. Няруй – книги’’ падбась сими’ тохолась

Ты’’ сие ниць ирийна сидя ю’’ самлязимдей толыркана Санкт Петербург маркана яндат’ товы’’ ӈэрм тенз’ мэта ненэця’’ ӈокаць. Тамальӈгана Герцен нювм’ нюбета университет институт народов Севера мякана Международной конференция манзарась.

Сидя яля’’ ямбан ӈэрм’ тенз’’ мэта хибяри’’ манзараць. Ты’’ сие ниць ирий’ сидя ю’’ маттадамдэй толыркана Мария Яковлевна юбилейм’ мэ’’ӈаць, ханярид’ товы’’ хибяри’’ тохолкодахандо’ сейхад’ минда’’ вадидо’ мэ’’ӈаць. Я’малкад товы’’ ненэця’’ тянё ниць’ ӈа, поӈгнандо’ образование’ серкана манзаранаха’ таняӈаханзь.

Галина Ивановна Вануйта Саля’хардахана иле, пыда центр образования мякана манзара, ненэцие’’ вадам’ минрена’’ нида’’ нядамбада. Галина Ивановна аспирантурахана тоходанвада мальӈгана Мария Яковлевна манзаямда падбась нядаӈгусь. Тюку’ мэвахана Галина Ивановна ӈарка тохолкодаханда ихид’ минда’’ вадида тэвравась Санкт Петербург март’ товысь.

1975 поход’ теневав’

Вануйта Г.И. – Мань’ Мария Яковлевнам’ нюртей 1975 похона ховась Тюменский Государственный университетхана тохолковани’ мальӈгана дипломной манзаям’ падбиманзь. Дипломный манзаями’ ненэцие’’ нюм’’, еркар’’, ненэцие’’ пэрабц’’; тад’ тикахад’я’ нюм’’, яха’’ нюм ӈэакы. Тарця сер’’ нямна мань’ паднадамзь. Тамальӈгана Мария Яковлевнан’ хаядамзь Ленинградан’. Таняхад’ Мария Яковлевнам’ теневав. Тальнякуй’’ похо’’на’’ Мария Яковлевна научной руководительдани’ тарась, мань’ пыда’ сита няд’’мяць кандидатской диссертациям’ пададамзь. Невхы падбавы серуни’ тамна тяхаку’’ падынась. Техы’’ похот’ научной манзаями’ пэрӈавась, падбивась. Мария Яковлевна тюку’ яля’ сидна’’ ма’’ла’’, юбилейда’ нив’ ӈа’’. Ӈули’’ сейхад’ ӈэда’’ вади’’ ваде’’ӈава’’. Мария Яковлевнава ӈули’’ пон’ илея, сидна’’ тамна’ тяхаку’’ табадабая, сенз’ ӈэя.

Валентина Нёликовна Няруй образование’ серкана манзараванда ямбан манзара, ӈобтарем’ ненэцие’’ вада нямна ӈарка манзаи’’ сертамби. Мария Яковлевна няюв’ ӈока манзараӈаха’, ӈарка тохолкодада ӈока нямда нядабасетыда. Валентина Нёликовна ӈод’ тохолкоданда со’’яма ялям’ мэ’’мась тюку по’ ты’’ сие ниць’ ирийхана Санкт Петербург март’ тэворӈась.

Сейда лата няв’

Няруй В.Н. – Маня’’ ӈэрм’ яхад’ яндат’ товаць Полуостров Канин’ ӈэдакы, Я’мал ӈэдакы, Няръяна мар’ ӈэдакы. Мария Яковлевнава’ сидна’’ ӈобт ма’’ла, сяйманзь’ сидна’’ хаӈа, со’’яма яляда ӈэвы. Мария Яковлевнам’ илеван’ ямбан теневана то’’олхав’. Е’’эмнян пыда небя’ то’’олха, нябако’ то’’олха, нея’ то’’олха. Ӈули’’ хари’’ нярха’. Тикы’ хавна сидна’’ ӈока нядабавы. Вэсакоми’ тюку маркана самляӈг по’’ ямбан Ленинградский консерваторияхана музыкам’ пэрӈась, тарця саӈго’’вота серм’ пэрӈась. Самляӈг по’’ ямбан Мария Яковлевна мякана нисяв’ иле, пыда нюдяко мята верандахана самляӈг по’’ баянхана сёё’’ мэ’’мы. Мария Яковлевна вэсаконда ня’ самляӈг по’’ ямбан тикым’ ламдабидись, мань’ вэсакоми нядабихись. Тикы’ хавна мань’ сими’ тохолкода’’ ӈацекы’’ е’’эмня тохолко’ мэта падро’ сертаба сими’ табадась, сими’ тохола. Тикы яхат’ ӈамгахэртат’ нидум’ ехэра. Мань’ нидум’: сими’ теда нядаин’, учебник’’ сертабагудм’ хасуюдимдей класс’ ӈэсонд’. Пыдар’ Я’мал тер’’ вадам’ теневан’, ӈани’ выӈгана илена’’ ненэцие’’ вадам’ теневан’. Пыда сими’ тохола. Самлязидей, маттамдэй, си’’ивумдей, сиднтетимдей, хасуюдимдей класс’’ е’’эмня паднани’, мал’’ сертэйни’. Тикахавад’, мань’ ӈани’ нини’’ тохолаба пя’’нидум’. Галина Ивановна Вануйта няюв’ мани’ ёльце мэкад’ книжкацям’ сертанись, нюмдя «Ямалко». Хой’ няна сямянд нюдякоця ӈацекэця’’ тохолкова е’’эмня. Хойхана детский садик’ яӈгу’’ ним, сяхарт’ яӈгуда’’. Таняхад’ ӈацекэця школан’ ханта’’, школан’ тось нянандо’ ёльце саӈго’’та тоходанась. Ӈацекэхэна сава ӈэва е’’эмня тарця книжкаци’ сертанись. Мякана тоходангу, тикахад’ школан’ тось нянандо’ незеларка ӈэӈгу’’ тоходанась. Мято’ нямна ӈацекы ида’ пилибт’ вани’’ ядэрт’. Школахана тоходанвамда мякана иленадрев’ мэтада, тохолабадамда хамадабгува. Манд’ нив: тюкохона сими’ нядаби, ӈули’’ сими’ сяндарханё, сими’ ӈатевы’’. Тикы е’’эмня нюдякоця книжкам’ паданись.

Теда Мария Яковлевнан’ сейхад’ мэта вадина’’ мэ’’манзь’ товаць: Мария Яковлевнава, тохолкодава, севолӈаваць, нюцяваць, вади мэць сейми’ тахара. Нянда мадамзь: пыдар’ сикоцябт’ ёльце’ лэтбад’, сит’ сяӈава’’, нянана’’ ёльце, ёльце таран’.