Маня’’ яханана’ хусувэй по’ ненэця’ паднава сер’ нямна лахарё мэцьтыва’’. Ненэця’ вада нерня таневам’ ханярина таслабсетыва’’. Валакада, вадава хусувэй по’ таськури’’ миндарха’. Иб’ ӈод, ӈацекына вадамдо’ тохолабидо’.
Хаювы по’ пудана ирийхана вадана’ нямна хамандавы ма’’лёван’ нянэювна ненэця’ вадава нерня’ пэртя нява, ӈарка тохолкодава Мария Яковлевна Бармич’ нертеймэвна нись’ тур’’.
Ненэця’ вадана нямна Мария Яковлевна ида’ пилибт няркна. Пыда вадавнанда: - ӈацекына вадамдо’ юрбидо’, ӈокаювна ни’’лахана’’. Тены’’ похо’’на’’ Санкт-Петербург’ маркы’ Герцен’ нювм’ нюбета университетхана институт народов Севера мякана’ тоходанна’’ ӈацекы’’ поӈгана маня’’ округхадана товы’’ саць’ тянё’’. Танедидо’ ненэця’ вадамдо’ ехэрадо’.
Окруханана няхар’’ яӈганя школахана ненэця’ вадам’ предметӈэ’ минредо’, ханяна вадам’ тохоламбава е’’эмня хусувэй ӈамгэдо’ тэворӈа’’. Сидя ёнар’’ няхарамдэй яӈганя тетимдэй яӈганя тохолкова’ похона хасуюр’’мат’’ ю’’ няхар’’ ӈацекы’’ тохолабидось. Теда’ миндя’ тохолкова похона тикахартад’ тянёрка ӈацекы’’ ненэця’ вадава тохолабидо’, толырто’ си’’ив юр’’ тет’’ ю’’ няхар’’ ӈацекы’’. Тикада тамна сава тарця школа’ таня’’, ханяна вадава ӈани’ тенз’ мэта’’ ӈод’ харвась’ тохолабидо’. Хаювы по’ пудана ирийхана ваеравы ма’’лёва резолюцияхана тарем’ падвы’’ вада’’ таня’’: - Округханана отдел’, лабораториям’ ӈадимдева серм’ таслась, хуний национальной школа’’, ненэця’ вадам’ тохоламбава сер’ нямна манзараӈгу. Тарця сер’ со’’ябнанда харвабнанда сидна’’ нядасу. Ӈока тарем’ лаханасьтыва’’: - Ӈацекым’ нюдякоданда харта вадаханда тохолабась’ тара, нюдякоданда вадамда намдурпата. Тикахана пыда вадамда теневаӈгуда, лаханаӈгу. Хойхана илена’’, вадюданна’’ ӈацекы’’ школан’ хамандабава’’ е’’эмня мякнандо’ маля тоходанбато’. Тикы е’’эмня яханана хойхана мюсерта’’ нина’’ ӈацекы’’ кочевой школа, садик ӈадимда’’. Тарця проект’ образование’ серу’’ минрена’’ хамандаби’’. Тикахана хойхана мюсерта’’ ненэця’’ ӈацекы’’ мякнандо’ тохолабгудо’. Школан’ хамандёсь турпата’’.
Вадава нерня минрева сер’ вадам’ мэтахат’ нянэювна пере’’. Хусувэй хибярир’ харта манзарабнанда, тикахана серуна ӈопой яхад’ сававна незхалтыд’. Вадава’ танеӈгу, культурава’ илеӈгу маня’’ нянэй ненэцяӈэ’ танеӈгува’’. Ӈацекына вадамдо’ теневабнандо’ нерня тоходанвась’ институтан’ еримда, таняна вадам’ пэртя нина’’ маля нерня’ тохолабгудо’. Институтхана маля пон’ ӈацекына’’ няюв’ Мария Яковлевна Бармичва’ манзара. Тохолкода’’ тохолкода сертавэда ӈока’’, вадана нямна падвы’’ манзаида пилибт’ ӈадиберӈа’’. Теда падбада манзаида’ тамна таня, хуний по’ ваерась харвабнанда ӈани’ няданда мядонзэйӈэ’ ня’’амгуна’’. Ваеравы похона Мария Яковлевна сертавы ӈарка манзая’ «Русско-ненецкий словарь» ӈадимясь. Тарця словарь’ ӈадима е’’эмня есям’… ховыць.



