Вы здесь

Ялумд’’

Вэба’’ ирий’ нюртей яляхана ханярина илена’’ ӈацекы’’ тоходанась пядось. Хойхана мюсерта’’ ненэця’’ ӈацекы’’ ӈод та’ ямбан нисянато’, небянато’ хэвхана выӈгана иле’’мяхад’ харто’ тоходанва’’ яхато’ янамбовна тэвотыд’.

«Ялумдханана» паднана’’ нина’’ манзаи’’ падбасьтыва’’. Тарем’ ӈока манзаи’’ толадаць. «Таты» пьеса’ М.И.Талеева падвы манзая. Сян’’ пелямда маля газетаханана хомбираць. Тюку яля’ си’’ивумдей пелямда толада’’.

Тюку по’ округна школахана манзарана’’ ненэця вадам’, краеведением’ минрена’’ тохолкода’’, тикахад ӈацекы’’ сава мядонзэйм’ ня’’амаць. Тикы едэй сертавы’’ манзаяхана, тохолковахана тарана’’ луца’’ вадавна хэтась – пособия’’.

Маркана вэба’’ ирий нюртей яляхана

Маня’’ яна хусувэй ӈэсыхына ӈацекы’’ вадюдана’’, хусувэй ӈэсыхына ӈацекы’’ школахана тоходана’’. Вэба’’ ириян’ тэвась ханярина илена’’ ӈацекы’’ тоходанва помдо’ пясьтыдо’. Вэба’’ ирийна нюртей’ толыр яханана ӈарка яляӈэ’ ха’’мурӈа’’.

Ӈарка яляхана нитоʼ сеюʼʼ маймбтембиць

Хусувэй по’ пилю’’ ирийхана маня’’ округханана ты’’ ялям’ мэцьтыва’’. Тарця ӈарка ялям’ хойхана мюсерта’’, манзарана’’ хибярина маля сиднтет юкад’ вата по’’ ямбан мэ’’ӈадо’. Тюку пова’ ӈод ӈани’ похот’ нись’ хаюр’’. Яндахана’’ ты’’пэрма серкад’ перена’’ ӈарка ялямдо’ мададось.

Хойхана мюсерта’’хибярина пям’ ханяхад’ ховна. Ӈодьбянда округханана тарця ненэцие’’ пяхана нядамбидо. Маля сян по’’ ямбан тарця манзаи’’сертаби’’, пям’ хоян тэврава е’’эмня есь’’ Заполярный район’ бюджетхад хоби’’.

Округханана тарця ӈацекына таня’’, хуний нисянадо’, небянадо’ выӈгана мюсерць иле’’, пыдо тэхэ’’на мэна’’. Тарця ненэцие’’ ӈацекыдо тоходанвась хахаяда ӈэсын, ханяӈы март’ тэворцеты’’.

Тикахад тохолкова по’ ямбан мят’ нисьты’’ тэвор’’. Валакада таӈы ныланава ёльцьхана нисянато’, небянато’ хэван тэворцеты’’. Тюку по ӈод нара ӈацекы’’ хоян ӈэдалэйдаць. Теда ӈани тоходанва ёльцян’ тэвась ӈацекы’’ тоходанва хардан тэврамбидось.

Хуркари тенз’ ненэця вадан’ А.С. Пушкин падвы стих’’ сертавы’’. Ненэця вадавна ӈод’ падвы’’ таня. Тикы падвыдо’ неняӈг ирийна пудана яляхана ӈадимы «Ялумдханана» толэйдаць.

Тюку яля’ тамна сидя манзаям’ толада. Тикы падвы манзаи Серафима Петровна Дуркина нябю Роза Ивановна Канюкова сертавыдись. Тикы манзаи’’ толэйда’’, хибяхова харвабнанда тохолаӈгуда’’, тикахад’ сяӈгова А.С. Пушкин со’’яма яляхана толаӈгуда.

 

Тюку стих’ А.П.Кернан’ падвы

Паднанаʼʼ няхаюнаʼʼ

Паднана’’ нина’’ яханана сацьри ӈока’’ ни’’ӈа’’, ханяӈына ненэця’’ вадавна падна’’. Хари’’ вадавнанда тохолкода Матрена Ивановна Талеева падна. «Таты» -тарем’ нюмдевы пьесада таня. Сян пелямда маля газетахана толараць. Тюку яля’ тамна ӈопой пелямда толада.

Нява пилибтʼ тенеӈгуваʼʼ

Тюку по’ маня’’ округна сиднтет ю’’ самляӈг пода панысь. Ӈэрм’ яхана нюртейӈэ’ ӈадимы округ. Яна’ таслирта ёнар’’ хасуюёнар’’ сидя ю’’ хасуюдимдей по’ неняӈг’’ ирий самляӈг’ яӈганя толыркад’ миӈа. Сиднтет ю’’ самляӈг по’’ ямбан ява’ сэвхана маниесь ӈарума’’, округна еркы мар’ ӈарка марӈэ’ вады, округханана ӈэсы’’ ӈокама’’. Хибярина хуркари’’ манзаи’’ минресь яханандо’ иле’’. Хусувэй хибяри’’ харта ямда сахарамбась илевамда мэ’’ӈада.

Ӈарка яляхана пыдоʼ ныланаць

Округханана иленаӈэ’ ты’’ ялява мадаваць. Тарця ӈарка ялям’ хусувэй по’ хусувэй выӈгана мюсерта’’ ненэциена мэцьтыдо’. «Ямб то» няна тарця ялям’ саць тарана яляӈэ’ мэ’’ӈадо, тикы яляхана хой’ тер’’ нина’’ варёмдо’ мэць ныланасьты. Тюку по’ таняюв Роза Ивановна Канюкова нита’’ няюв ӈэдалёрӈась. Таняна мэ’’мида няна’’ тэврэйдась.

День коренных народов мира – тарця ялям’ Россиянана толырто’ тянё ненэця’’ харто’ ялядандо’ мэ’’ӈадо’. Тарця ӈарка ялям’ мэ’’манзь пилё’’ ирийна хасуюдимдей толыркана ма’’ласьтына’’.

Россия яханана илена’’ толырто’ тянё ненэця’’ юкад’ вата по’’ ямбан тарця яляхана ӈобкана ма’’лёсьты’’. Харто’ илевандо’, манзаравандо’ нямна лахарёдо’ мэцьты’’; ӈобкана ибедорцеты’’: ханзер илевамдо’ саваркаӈэ’ сертась.

Маня’’ округханана тарця яляхана Няръяна маркана илена’’ хибярина, мядондина’’ ӈобтарем ма’’лыць – ты ялям’ мэ’’ӈаць.

Маня’’ яханана «Илебц» нюбета театрава хибя’’ нидо’ тенева’’. Ненэцие’’ театр’ яханана сидя юд’ мян по’’ ямбан хари’’ манзаямда манэ’’лабтамби. Таняна сянакода’’ хибярина малӈэ’ харто’ вадамдо’ мэ’’ӈа’’, харто’ культурамдо’ тенева’’, паӈгудо’ тенена’’.

Ниди’ нядабась ӈарка манзаи’’ сертабихи’

Архангельск маркана литературной музей таня, таняна нермпэртяӈэ’ Борис Егоров манзара. Музейда ёльце сомбой, паднана’’ нямна ма’’лавы’’ ӈамгарида ӈока’’ма’’. Теда Б.М.Егоров тамна ӈопой книгам’ ма’’ламби. «Я помню чудное мгновенье» А.С.Пушкин падвы стихм’ хуркари’’ тенз’ хибяри’’ вадан’ сертамбида. Ненэця’’ вадавна ӈод тарця стих’ сертавы. Роза Ивановна Канюкова ӈокавна Егоровм’ нядабидась, ӈобкана ӈока манзарасьтыхы’. Манзара’’мити’ нямна Роза Ивановна тарця вади’’ падась. Нянда ӈарка вадам’ хэтбидм’.

ӈока вадан’ сертавы

Матрена Ивановна Талеева округханана теневана, мэбета не. Тохолкода, паднана. «Тыта» таремъюв’ нюмдевы пьесам падась. Падвы манзаяда нюдя ни’’ӈа’’. Янамбовна малӈэ’ газетаханана падвы ӈэӈгу. Тюку яля’ М. И. Талеева падвы пьеса’ самлянзимдей пелям’ толара’’.

Мят’ Еване тю, еся хыдяхана ӈарка матормы яв’ хало, тамна няръяна тирябям’ едкохона тавы, передниканда’ ӈалад сэрако варъяда пэм’ ӈадимде. Микаханда миӈада. Стол’ ни паской хыдхана тирябям’, халу мэ, ед’ мюд ӈамзи няда, стол панӈа. Мядомари сер’’.

Страницы